JAYAPURA, SUARAPAPUA.com —Sinia Junalis bilong Papua, Victor Mambor i mekim strongpela toktok olsem Nesenel Liberesen Ami bilong West Papua[TPNPB] Fri Papua Muvmen-Oganaisesen (OPM), Em ol i Fridom Paitman na bai i mas noken klasim na i no inap tru long kolim ol olsem teroris, nogat.
Mambor i mekim strongpela nek long webinar kibung wantaim Het tok Seri 7- Teroris o Am Vailens Grup? We Center for Radicalism and Deradicalization Studies (PAKAR) i hostim long Fonde 16 bilong mun Julai 2020.
Victor i tok klia olsem sapos yumi lukluk long definisen bilong akademik na Lo i olsem teroris em i elemen bilong vailens, teror, na oltaim bai i gat tingting long bagarapim sindaun bilong gavman na ol arapela.
“Ol Nesenel Liberation Ami bilong West Papua em wanpela wing grup Militri (Am) long Fri Papua Oganaisesen (OPM). Histori bilong en i klia tumas. Sapos wan tu ol i kolim olsem Teroris, mi ting, i nogat as bilong en,” Mambor i tokaut moa.
Bihain, em i mekim tok olsem, Nesenal Liberation Ami Bilong West Papua, Fri Papua Oganaisesen (TPNPB-OPM) i stap bikos igat histori problem, Indonesia i kam insait long Papua, Pepera. Igat sampela grup husait i no wanbel wantaim Pepera, bihain ol i go egensim Indonesia.
“Yes, Ol i wokim Guerilia wok long bus, mekim am muvmen. Tasol igat Politik Wing bilong ol I stap, husait i save karim toktok (Negosiet) long politik na diplomesen. Mi ting olsem em bai hat tru sapos mipela kolim ol olsem Teroris,” em i tok klia moa.
Long surukim tok moa, em i tok, Nesenel Liberesen Bilong West Papua, fri Papua Oganaisesen (TPNPB-OPM), ino bin kirapim sampela pait arasait long Papua na tu ino bin kirapim bikpela pait tru antap long graun bilong ol ikam inap nau. Bihain, Sapos toktok long As bilong akademik na tu Lo, Nesenel Liberesen Ami bilong West Papua (TPNPB-OPM) husait i guerilia long bus long dispela graun, i hard tru long kalasim ol olsem teroris.
Ol Stetmen olsem TPNPB-OPM i kirapim pait, vailens na kamap prosekyuta long ol manmeri pikinini Long Papua, i mas igat askim long dispela. Em i tru o nogat. Long wanem mi toktok olsem,long ekspiriens bilong mi yet, problem em i olsem, Ol i givim kranki na giaman infomesen we i bikpela moa long Papua, em i toktok moa.
KKB long online kibung, ol i klirim tok olsem Am Kriminal grup. Tasol long ekspiriens bilong mi yet, Victor i tok, long Papua KKB ol i kolim Am kriminal grup. KKB em i olpela teminoloji we ol i kolim planti taim na i wok long ripit yet. Ino dispela tasol ol i kolim narapela nem ken olsem KKSB, Am Separatis Kriminal grup.
Sapos lukluk long sait bilong komprehens, TPNPB-OPM, Insait long dispela kibung, KKB, igat bek graun bilong em we i klia tumas, i no olsem, mi mas klirim ken.
Victor i tok, dispela grup [TPNPB-OPM] igat taget bilong ol we i klia. Taget bilong ol antap long dispela graun (Papua) em ol sekyuriti fos, Indonesian Ami na Polis (TNI-POLRI)
“Taget bilong ol i klia tumas, Sekyuriti fos. Ol fesim Aparatus. So long tingting bilong mi yet i olsem, yumi ken kolim ol olsem fridom Paitman. Igat Politikol wing bilong ol tu. So mipela i mas kolim ol olsem Fridom Paitman,” em i tok.
Bipo Siaman bilong AJI, Jayapura Taun i tokaut, hamaspela taim em bung wantaim ol lidaman bilong OPM long bik bus (jangel) bilong Papua, ol i kamap guerillia man wantaim Klia As na Tingting.
Bilong Ol long kamap delegesen bilong dispela Politikal wing tu i klia tumas. Ol i Pait long dispela tasol “Fridom bilong Papua”.
As toktok we kamap strongpela tingting bilong mi we mi kamapim faundesen bilong agumen bilong mi na tok OPM i ino Teroris, Victor i tok, sapos laik lukluk inteneseneli, i hat tru long kolim wanpela dispela kain grup olsem teroris, nogat tru.
Em bikos mas inapim 12pela kraiteria long wanpela grup long yumi kalasim olsem teroris. Planti stret we mas bai fulfilim. GAM (Fridom Muvmen bilong Aceh) husait i bin mekim teror long Jakarta, i hat tru long ol i kalasim ol olsem teroris grup. Em i klirim moa.
Sapos lukluk long Anatomi bilong em, Victor i tok moa olsem,TPNPB-OPM i klia tumas. Bikos ol i gat Basis long olgeta hap bilong Papua. Watpo ol aktif long hailens long dispela taim.
“Dispela grup bilong ol i stap long olgeta hap bilong Papua, Ol i gat intelijen netwek, na ol i oganais gut tru. “Risen bilong ol i klia long sanap na pait i klia. Ol eksis , na gat representatif opis bilong ol,” Victor i tok moa.
Arapela As tu i olsem, bikos TPNPB-OPM igat ol politkal representatif opis, insait long develpomen bilong em, bipo nem i bin stap olsem OPM, we nau ol i kolim Unaited Nesen, Liberesen Muvmen bilong West Papua (ULMWP)
ULMWP em i kainkain grup i bung long kamap wanpela muvmen tasol maski igat sampela ol friksen, aps na dauns namel long ol dispela grup. Tasol wantaim wokbung bilong dispela grup, ol iken oganais gut tru, ino bilong negosiet long politik, ino long vailens tasol.
As tingting bilong mi i olsem, mi no inap tru long klasim OPM olsem Teroris. Dispela tu em mi laik toktok strong long remaindim yumi olgeta ken olsem, infomesen we yumi kisim long en, yumi mas lukluk gut bipo pinisim tok olsem em Am grup o wanem kain grup nabaut nogat. Long ekspiriens bilong mi, dispela grup yumi mas kolim ol olsem fridom paitman,” Vicktor i edim toktok bilong em. (*)
